اثرات درمانی حفاظتی سیلای مارین در سمیّت حاد کبدی ccl۴ در موش

زمینه و هدف : تتراکلرید کربن به عنوان یک سم مرجع کبدی در مسمومیت حاد و مزمن خود باعث ایجادنکروز، تغییر چربی ، سیروز و کانسر کبدی می شود. سیلای مارین مجموعه ای از سه فلاونولیگنان موجود در گیاه خارمریم (silybum marianum) دارای آثار هپاتوپروتکتیو و آنتی هپاتوتوکسیک می باشد. این مطالعه به منظور تعیین اثرات درمانی حفاظتی سیلای مارین در سمیت حاد کبدی ccl4 در موش انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه تجربی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد طی سال 1383 انجام پذیرفت. پس از بررسی های مقدماتی ، دوز ml/kg 25 تتراکلرید کربن (در حلال mineral oil) به عنوان دوز مناسب انتخاب گردید. روند هپاتوتوکسیسته ناشی از تزریق داخل صفاقی تک دوز آن به منظور ارزیابی و به دست آوردن متغیرهای لازم برای سنجش میزان سمیت و درمان مورد بررسی قرار گرفت . با توجه به نتایج آنزیمی (افزایش فعالیت ast و alt) و هیستوپاتولوژی (بررسی و درجه بندی عوارض پاتولوژیک ccl4 در بافت کبد به شکل گرانولاسیون سیتوپلاسم ، تورم ابری شکل ، نکروز و تغییر چربی ) زمان های تجویز سیلای مارین و نمونه گیری مشخص گردید. سیلای مارین به شکل سوسپانسیون در حامل cmc2درصد پروپیلن گلایکول (به نسبت 3 به 2) با دوزهای 50، 200 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم در زمان های مختلف تجویز و نمونه های سرمی و کبدی تهیه شد. گروه کنترل منفی ، حامل سیلای مارین در برابر حلال ccl4، گروه کنترل دارو، دوزmg/kg 800 سیلای مارین در برابر حلال ccl4 و گروه کنترل مثبت ، حامل سیلای مارین در برابر ccl4 را دریافت نمود. یافته ها :  نتایج حاکی از آن است که تجویز دوز mg/kg 50 سیلای مارین ، یک ساعت بعد از تزریق ccl4 علاوه بر مهار نسبی افزایش فعالیت ترانس آمینازها، از افزایش و پیشرفت ضایعات کبدی تا حدود 50 درصد نسبت به گروه کنترل مثبت جلوگیری می نماید. علاوه بر آن روند ترمیم و رژنراسیون سلولی را سرعت بخشیده، به طوری که نکروز درجه سه در گروه کنترل مثبت در زمان 48 ساعت تا نکروز درجه 5/0 در گروه دریافت کننده این دوز کاهش یافته است. نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد که تجویز سیلای مارین با دوز mg/kg 50 تا 6ساعت پس از تزریق ccl4 به نحو قابل توجهی از پیشرفت هپاتوتوکسیته جلوگیری نموده و موجب تسریع بهبودی ضایعات می شود.